Μήνας του μέλιτος στο διαβήτη τύπου 1
Ο μήνας του μέλιτος θυμίζει στους περισσότερους ανθρώπους μια χρονική περίοδο στην έναρξη της έγγαμης ζωής τους που ήταν πολλά υποσχόμενη και κυρίως χαλαρωτική.
Πώς υπάρχει κάτι τέτοιο και στο διαβήτη; Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα!
Κι όμως υπάρχει ο μήνας του μέλιτος στο διαβήτη.
Πολλές φορές το αρχικό σοκ της διάγνωσης συνοδεύεται με μια “διαφορετική” κατάσταση από εκείνη που προσπαθούμε να αφομοιώσουμε για τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 ή αλλιώς άτομα με ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη.
Η φάση του “μήνα του μέλιτος” είναι μια περίοδος που πολλοί από εμάς έχουν ακούσει απλά και μερικοί άλλοι το έχουν ζήσει (με διαφορετικές, σε διάρκεια, χρονικές περιόδους). Το σίγουρο είναι πως όταν υπάρχει ο μήνας του μέλιτος τα πράγματα με το διαβήτη τύπου 1 φαίνονται πιο ομαλά και περισσότερο εύκολα να τα διαχειριστεί κανείς.
Τα επίπεδα γλυκόζης δεν εκτινάσονται τόσο υψηλά ούτε έχουμε συχνά χαμηλά. Οπότε, αποφεύγουμε τις πολύ επικίνδυνες υπογλυκαιμίες και τις δύσκολες υπεργλυκαιμίες.
Ίσως κάποιος που διανύει την περίοδο αυτή με το διαβήτη σκεφτεί ότι είναι τελικά πολύ πιο εύκολο από ότι φανταζόταν, και ότι ίσως -σε πολλές περιπτώσεις- έκαναν και λάθος διάγνωση οι γιατροί, αφού σε αρκετές περιπτώσεις σταματά εντελώς η χορήγηση ινσουλίνης.
Δυστυχώς όμως δεν είναι έτσι και όλα τα καλά τελειώνουν κάποια στιγμή. Καθώς ο μήνας του μέλιτος έχει μόνο μια αρχή και ένα οριστικό τέλος, έρχεται η ώρα να έρθουμε αντιμέτωποι με όλο το φάσμα της δύσκολης αυτής ασθένειας.
Εκεί φαίνεται πόσο καλά έχουμε εκπαιδευτεί και πόσο καλά έχουμε αφομοιώσει τις οδηγίες και τους ορισμούς που συνοδεύουν τον διαβήτη μας.
Όμως γνωρίζουμε όλοι για το μήνα του μέλιτος;
Μήπως μπορούμε με κάποιο τρόπο να τον επιμηκύνουμε -όταν βέβαια βρισκόμαστε σε αυτόν;
Πολλά τα ερωτήματα.
Σε μια προσθάθεια να βρω κάποια λίγα πράγματα σχετικά, έψαξα και σας επισυνάπτω (με δική μου μετάφραση) ένα πρόσφατο άρθρο σχετικά με το μήνα του μέλιτος και τα στοιχεία συνδέσμων δημοσιευμένων ιατρικών άρθρων, όπου αναφέρουν μεταξύ άλλων, ότι ο μήνας του μέλιτος έχει καταγραφεί να διαρκεί έως και 13 ολόκληρα χρόνια!
Το πρώτο άρθρο υπογράφεται από τους A. Pecheur, T. Barrea, V. Vandooren, V. Beauloye, A. Robert, and P. A. Lysy, “Characteristics and determinants of partial remission in children with type 1 diabetes using the insulin- dose-adjusted A1C definition,” Journal of Diabetes Research, vol. 2014, Article ID 851378, 7 pages, 2014
και το δεύτερο άρθρο αφορά: The Association of Autoimmune Diseases with Type 1 Diabetes, Mellitus in Children Depends Also by the Length of Partial Clinical Remission Phase (Honeymoon) Gulsum Ozen, Angela Zanfardino, Santino Confetto, Alessia Piscopo, Francesca Casaburo, Nadia Tinto, Fernanda Iafusco, Gulsah Ozen, Emanuele Miraglia del Giudice, Medine Aysin Tasar, Arzu Yilmaz and Dario Iafusco – 1. Department of Pediatrics, University of Health Science, Ankara Training and Research Hospital, Ankara, Turkey, 2. Regional Centre for Pediatric Diabetes, Department of Pediatrics, University of Campania “Luigi Vanvitelli”, Naples, Italy, 3. Department of Molecular Medicine and Biotechnology, CEINGE, Naples, Italy, 4. Faculty of Medicine, Hacettepe University, Ankara, Turkey Correspondence should be addressed to Gulsum Ozen, που δημοσιεύθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2020, Academic Editor: Giorgio Borretta https://doi.org/10.1155/2020/2630827
Το παρακάτω μεταφρασμένο άρθρο δημοσιεύθηκε στο site www.webmd.com και υπογράφεται από την Stephanie Watson (Medically Reviewed by Michael Dansinger, MD on May 24, 2022).
Μετά την αρχική διάγνωση με διαβήτη τύπου 1– είτε ως παιδί είτε ως ενήλικας- μπορεί να ξεκινήσει μια χρονική περίοδος όπου τα συμπτώματα έρχονται αργότερα. Έτσι συνήθως χαρακτηρίζεται η περίοδος αυτή ως ο «μήνας του μέλιτος»
Όπως και στον αληθινό μήνα του μέλιτος, αυτή η εκδοχή του διαβήτη δεν διαρκεί για πάντα. Όσο όμως κανείς βρίσκεται σε αυτή, μπορεί να του είναι πολύ πιο εύκολο να διαχειριστεί τα επίπεδα γλυκόζης του (να τα θέτει στα επιθυμητά όρια).
Πώς ξεκινά αυτή η περίοδος;
Στον διαβήτη τύπου 1, το ανοσοποιητικό μας σύστημα –το αμυντικό σύστημα του οργανισμού μας εναντίον των μικροβίων- χάνει τον στόχο του. Έτσι, στρέφεται εναντίον των β-κυττάρων του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη, μια ορμόνη που βοηθά το σώμα μας να αποθηκεύει τη γλυκόζη ως ενέργεια.
Χωρίς τη λειτουργία των β-κυττάρων του παγκρέατος, η παροχή της ορμόνης ινσουλίνης μειώνεται, με αποτέλεσμα τα επίπεδα γλυκόζης να ανεβαίνουν. Για να ρυθμιστεί το επίπεδο γλυκόζης στα σωστά επίπεδα πρέπει να λαμβάνουμε ινσουλίνη, είτε μέσω ενέσεων (χρήση πένας ινσουλίνης), είτε μέσω μια αντλίας ινσουλίνης.
Τα περισσότερα άτομα με διαβήτη τύπου 1 διανύουν μια περίοδο μετά την αρχική τους διάγνωση, στη οποία τα εναπομείναντα β-κύτταρα που παγκρέατος καταφέρνουν να παράγουν αρκετή ινσουλίνη ώστε να ρυθμίζονται ικανοποιητικά τα επίπεδα γλυκόζης. Αυτός είναι ο μήνας του μέλιτος. Κατά τη διάρκειά του ίσως χρειαστεί να μην χορηγείται μεγάλη ποσότητα ινσουλίνης.
Τι προκαλεί το μήνα του μέλιτος;
Όσο το ανοσοποιητικό μας σύστημα συνεχίζει να καταστρέφει τα β-κύτταρα του παγκρέατος εκείνα σταματούν να παράγουν ινσουλίνη και τα επίπεδα γλυκόζης ανεβαίνουν. Συνήθως τα συμπτώματα του διαβήτη τύπου 1 αρχίζουν όταν έχουν απομείνει λειτουργικά μόνο το 30% των β-κυττάρων του παγκρέατος. Αυτό μπορεί να συμβαίνει κατά την αρχική διάγνωση και την έναρξη χορήγησης ινσουλίνης.
Περίπου το 60% των ανθρώπων με διαβήτη τύπου 1 περνούν την περίοδο του μηνός του μέλιτος αμέσως μετά την αρχική διάγνωση. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το πάγκρεας συνεχίζει να δημιουργεί νέα β-κύτταρα του παγκρέατος καθώς τα παλιά χάνονται. Αυτά τα νέα κύτταρα παράγουν αρκετή ινσουλίνη ώστε να διατηρήσουν τα επίπεδα γλυκόζης υπό έλεγχο.
Μερική ύφεση απέναντι στην ολική ύφεση
Τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα θα είναι πιο σταθερά κατά την περίοδο του μήνα του μέλιτος. Παρατηρούνται λιγότερα σκαμπανεβάσματα στις τιμές γλυκόζης και πιθανόν να χρειαστεί αν μειωθεί η συνολική χορήγηση ινσουλίνης.
Οι περισσότεροι που βιώνουν τον μήνα του μέλιτος βρίσκονται σε «μερική ύφεση», που σημαίνει ότι ακόμη χρειάζεται να χορηγηθεί ινσουλίνη ώστε να υπάρχει διαχείριση των τιμών γλυκόζης στο αίμα.
Σε ένα μικρό αριθμό ατόμων μπορεί να παρατηρηθεί η «ολική ύφεση». Μπορεί δηλαδή να πάψουν να λαμβάνουν ινσουλίνη είτε άλλα σκευάσματα για το διαβήτη καθώς το πάγκρεάς τους παράγει αρκετή ινσουλίνη για τη συνολική σωματική λειτουργία τους.
Πόσο χρόνο διαρκεί;
Η περίοδος του μήνα του μέλιτος ξεκινά συνήθως τρεις (3) μήνες μετά την αρχική διάγνωση του διαβήτη τύπου 1. Η διάρκειά του μπορεί να είναι από ένα (1) μήνα έως και δεκατρία (13) χρόνια. Η διάρκεια αυτή είναι διαφορετική σε κάθε άτομο.
Όσο περνά ο χρόνος, και όσο καταστρέφονται τα β-κύτταρα του παγκρέατος, το πάγκρεας παράγει λιγότερη ινσουλίνη. Όταν πλέον γίνει δυσκολότερο να διατηρηθούν τα επιθυμητά επίπεδα γλυκόζης πρέπει να αυξηθεί η δόση χορήγησης ινσουλίνης.
Τι πρέπει να κάνουμε στη διάρκεια του μήνα του μέλιτος;
Η περίοδος του μέλιτος σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι επήλθε θεραπεία, ή ότι δεν έχει γίνει η διάγνωση του διαβήτη (τύπου 1). Ακόμη και αν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι στα φυσιολογικά όρια, το σώμα εξακολουθεί να χρειάζεται ινσουλίνη. Το πάγκρεας πιθανόν να μην μπορεί να παράγει αρκετή ινσουλίνη ώστε να διατηρήσει υπό έλεγχο τα επίπεδα γλυκόζης.
Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς πόση ινσουλίνη μπορεί να παράγει το πάγκρεας κατά τη διάρκεια του μήνα του μέλιτος. Έτσι, οι τιμές στα επίπεδα γλυκόζης μπορεί να έχουν διακυμάνσεις.
Χρειάζεται να ελέγχουμε τα επίπεδα γλυκόζης αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου. Σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό θα πρέπει να καθοριστεί πόσες φορές είναι ασφαλές να ελέγχονται οι τιμές γλυκόζης του αίματος. Ίσως χρειαστεί προσαρμογή στις δόσεις ινσουλίνης με βάση τις τιμές γλυκόζης, προσαρμογή στη διατροφή και οδηγίες για τη σωματική άσκηση.
Μπορεί ο μήνας του μέλιτος να επηρεάσει μελλοντικά το διαβήτη ;
Ο μήνας του μέλιτος βελτιώνει τον έλεγχο των τιμών γλυκόζης για μια μικρή χρονική περίοδο. Έτσι, ίσως μειώνει και τον κίνδυνο μελλοντικών επιπλοκών του διαβήτη όπως:
- Διαβητική αμφιβληστοειδοπάθεια: Βλάβες στα αγγεία των ματιών -Diabetic retinopathy — damage to the blood vessels in your eyes
- Διαβητική νεφροπάθεια: καταστροφή των νεφρών – Diabetic nephropathy — kidney damage
- Διαβητική νευροπάθεια: βλάβες των νεύρων – Diabetic neuropathy — nerve damage
Μπορούμε να επιμηκύνουμε τον μήνα του μέλιτος;
Ίσως υπάρχουν τρόποι επιμήκυνσης του μήνα του μέλιτος. Η συστηματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει. Σε μια μελέτη, ο μήνας του μέλιτος διήρκησε πέντε φορές περισσότερο σε άτομα που ασκούνταν μετά την αρχική διάγνωση.
Η βιταμίνη D ίσως επίσης ελαττώσει τη ζημιά στο πάγκρεας, κάτι όμως που δεν έχει αποδειχθεί ακόμη.
Λιγότερη ζημιά στο πάγκρεας (στα β-κύτταρα) μπορεί να οδηγήσει σε επιμήκυνση του μήνα του μέλιτος.
Κυρίαρχη είναι η ευχή και η ελπίδα ότι μια μέρα θα καταφέρουμε να σταματήσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα να επιτίθεται στο πάγκρεας. Σε κλινικές μελέτες οι ερευνητές προσπαθούν να ανακαλύψουν τρόπους ώστε να επαναφέρουν την ανοσολογική απόκριση και να επιμηκύνουν το μήνα του μέλιτος στο διηνεκές (να διαρκεί δηλαδή απεριόριστα).
Η προσπάθεια μετάφρασης και η αναδημοσίευσή του ανήκει αποκλειστικά σε εμένα – Τσιακάλου Σοφία- και κάθε διόρθωση είναι αποδεκτή και επιθυμητή. Το άρθρο αυτό και η αναδημοσιεύσεις του δεν αντικαθιστούν ή υποκαθιστούν καμία ιατρική συμβουλή και πρακτική. Συμβουλευτείτε τον θεράποντα ιατρό σας σε κάθε περίπτωση.
Εύχομαι από τη μεριά μου να βοήθησα και να σας έδωσα κάποια στοιχεία σχετικά με την περίοδο αυτή. Στη δική μου περίπτωση η κόρη μου δεν βίωσε σχεδόν καθόλου τη φάση του “μήνα του μέλιτος”. Τα πράγματα ήταν εξαιρετικά δύσκολα από την αρχή γι΄αυτό το λόγο. Δεν υπήρξε αυτή η χαριστική περίοδος που πολλές φορές λειτουργεί ανακουφιστικά μετά την αρχική διάγνωση.
Στην περίπτωση του γιού μου η περίοδος του “μήνα του μέλιτος” διαρκεί χρόνια και κανείς δεν ξέρει πότε θα τελειώσει…. Το ζήτημα είναι πάντοτε να μην ξεχνάμε ότι και αυτή η χαριστική περίοδος τελειώνει και τότε θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το διαβήτη αποτελεσματικά ώστε να τον έχουμε συνοδοιπόρο και σύντροφο στη ζωή μας.
