Τραχανάς χωρίς γλουτένη
Υλικά
Για τραχανά με αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- 1 κιλό γάλα κατσικίσιο (άβραστο)
- 1,2 κιλά αλεύρι για αρτοσκευάσματα
- 40 γρ. αλεσμένο λιναρόσπορο
- ελάχιστο αλάτι
Για τραχανά χωρίς γλουτένη μόνο με αλεύρι φαγόπυρου:
- 1 κιλό γάλα κατσικίσιο (άβραστο)
- 1,2 κιλά αλεύρι από 100% φαγόπυρο
- 20 γρ. αλεσμένο/σπασμένο λιναρόσπορο
- ελάχιστο αλάτι
Τραχανάς χωρίς γλουτένη! Η κουζίνα του φτωχού στην Ελλάδα είχε βρει τον τρόπο να συντηρεί για τις δύσκολες μέρες του χειμώνα την περίσσεια του γάλακτος και του φρεσκοαλεσμένου αλευριού τους καλοκαιρινούς μήνες.
Έτσι, ο σοφός λαός μας, φρόντιζε να έχει αποθέματα σε τροφή για το χειμώνα που αποτελούσαν την βάση της καθημερινής διατροφής του.
Αλεύρι και γάλα μετουσιώθηκαν στον θρεπτικό τραχανά.
Και βέβαια μπορούμε όσοι έχουμε θέμα με την γλουτένη να χρησιμοποιήσουμε άλευρα χωρίς γλουτένη και να έχουμε τον δικό μας σπιτικό τραχανά!!
Αν σας ξενίζει ή σας φοβίζει η χρήση του άβραστου γάλακτος μπορείτε φυσικά να το αντικαταστήσετε με βρασμένο γάλα (ή έτοιμο από το ράφι του σούπερ μάρκετ). Θα χάσει λίγο γευστικά αλλά το αποτέλεσμα θα σας αποζημιώσει έτσι κι αλλιώς.
Εκτός από την απλούστερη μορφή του σε σούπα μπορούμε να τον προσθέσουμε σε πίτες, σουφλέ και όπου αλλού μας ορίσει η φαντασία μας!
Ο τρόπος που αναλυτικά σας αναφέρω στη συνέχεια είναι ο πιο παραδοσιακός και συνηθισμένος -κατά τη γνώμη μου-. Υπάρχει πάντως και αυτός της “τεμπέλας” που είναι πολύ πιο σύντομος. Μπορείτε να τον δείτε αναλυτικά εδώ: στην δράση που διοργανωσε η “Δράση για την κοιλιοκάκη” όπου συμμετείχα.
Οδηγίες
Ανακατεύουμε το γάλα με το αλεύρι και τα υπόλοιπα υλικά.
Και οι δύο αναλογίες υλικών για τις συνταγές του τραχανά γίνονται με τον ίδιο τρόπο (με αλεύρι απλό-για αρτοσκευάσματα ή με αλεύρι από φαγόπυρο 100%).
Το μίγμα μας πρέπει να σταθεί για περίπου 1 ώρα έτσι ώστε να απορροφήσει την υγρασία από το γάλα.
Ξεκινούμε να πλάθουμε μικρά μπαλάκια ή μπουκίτσες από το μίγμα μας, οι οποίες θα πρέπει να στεγνώσουν (να “μείνουν”) για 1 έως το πολύ 2 ημέρες, έτσι ώστε να ξεραθεί αρκετά το μίγμα μας.
Αν το μίγμα είναι πολύ μαλακό για να γίνει μπαλίτσες προσθέτουμε λίγο ακόμη αλεύρι – αλλά όχι πολύ γιατί δεν πρέπει να γίνει πολύ σκληρό.
Στο στάδιο αυτό (μετά από 1-2 ημέρες δηλαδή) θα πρέπει τα κομμάτια του τραχανά μας να έχουν απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος της υγρασίας του μίγματος.
Αν σε περίπτωση είναι ακόμη νωπά προσθέτουμε ακόμη λίγο αλεύρι και τα ανακατεύουμε έτσι ώστε να ξεκινήσουμε να κοσκινήσουμε το μίγμα μας.
Παίρνουμε ένα μεγάλο μπολ και εκεί τοποθετούμε το μίγμα μας με το επιπλέον αλεύρι (αν χρειάζεται).
Σε ένα παραδοσιακό κόσκινο ή αν θέλουμε σε ένα πολυμηχάνημα (αλλά σε πολύ μικρές ποσότητες) ξεκινούμε να φτιάχνουμε/να περνάμε τον τραχανά μας.
Η υφή του θα είναι μικροί κόκκοι, που όμως θα ξεχωρίζουν εύκολα μεταξύ τους.
Απλώνουμε τον τραχανά σε ένα ταψί ή σε ένα κομμάτι καθαρού υφάσματος (ίσως ένα τραπεζομάντηλο) και αφήνουμε τις ώρες της μεγάλης ηλιοφάνειας στον ήλιο.
Εννοείται ότι σκεπάζουμε τον τραχανά μας που είναι σε εξωτερικό περιβάλλον με ένα κομμάτι τούλι.
Καλό είναι να φροντίσουμε το τούλι να έχει μια απόσταση από το μίγμα – να μην εφάπτεται δηλαδή πάνω του – έτσι ώστε και να μπορεί να έχει σωστό αερισμό αλλά και τα διάφορα έντομα να μην έχουν καμιά προσβαση σε αυτό.
Προσοχή όχι όταν έχει υγρασία ή τη νύχτα. (Τη νύχτα δεν πρέπει να μένει έξω!!)
Ο τραχανάς μας πρέπει να ξεραθεί καλά και να γίνει σπυρωτός και τραγανός.
Εναλλακτικά μπορούμε αν αφήνουμε στο ταψί μας τον τραχανά και να τον ξεράνουμε στον φούρνο στους 50 βαθμούς Κελσίου (πάνω κάτω αντίσταση) ώσπου να ξεραθεί εντελώς.
Θέλει σίγουρα περίπου από 7 ώρες συνολικά.
Μην προσπαθήσετε να αυξήσετε θερμοκρασία γιατί τότε θα ψηθεί (με αποτέλεσμα να διαλύεται στο βρασμό) και δεν θα στεγνώσει σωστά.
Αφού τελειώσουμε με το στέγνωμα του τραχανά τον αποθηκεύουμε σε πάνινες σακούλες (η μητέρα μου χρησιμοποιεί παλιές μαξιλαροθήκες!) ή σε γυάλινα βάζα.
Φροντίζουμε να τον έχουμε σε σκιερό μέρος, χωρίς υγρασία.
Μπορούμε επίσης, να τον αποθηκεύσουμε σε πλαστικές σακούλες που κλείνουν αεροστεγώς.
Για περισσότερο χρόνο συντήρησης τον αποθηκεύουμε στο ψυγείο μας (εκεί θα αντέξει έως και ένα ολόκληρο έτος).
Και αφού τον έχουμε έτοιμο ορίστε η πιο απλή (και παραδοσιακή κατά τη γνώμη μου) παρασκευή του τραχανά:
Για δύο μερίδες
50 γρ. τραχανάς
300 γρ. νερό
80 γρ. τυρί φέτα ή σκληρό λευκό τυρί (ιδανικά κατσικίσιο)
μια κουταλιά βούτυρο φρέσκο αγελαδινό
ελάχιστο αλάτι
Βράζουμε το νερό σε ένα κατσαρολάκι
Ρίχνουμε το αλάτι και τον τραχανά και αφήνουμε να βράσει σε μέτρια προς χαμηλή θερμοκρασία για περίπου 4 έως 5 λεπτά.
Ανακατεύουμε περιστασιακά μην κολήσει.
Σε περίπτωση που γίνει πολύ χυλωμένο (ίσως γιατί έχουμε υψηλή θερμοκρασία) το μίγμα μας προσθέτουμε λίγο επιπλέον ζεστό νερό.
Μόλις ο τραχανάς μας βράσει και δούμε ότι έχει διπλασιαστεί ουσιαστικά σε όγκο, αφαιρούμε την κατσαρόλα μας από την εστία.
Προσθέτουμε το βούτυρο και ανακατεύουμε.
Σερβίρουμε απευθείας σε πιάτα και τρίβουμε πάνω από κάθε πιάτο το τυρί μας.
Απολαύστε τον ζεστό και μυρωδάτο – ιδιαίτερα τα κρύα βράδια του χειμώνα!!!
Τραχανάς με αλεύρι (αρτοσκευασμάτων) ωμός σύνθεση ανά 100 γρ.
Ενέργεια/θερμίδες: 221,13 kcal
Πρωτεΐνες: 3,69 γρ.
Υδατάνθρακες: 43,73 γρ.
Λίπη: 2,9 γρ.
Τραχανάς με φαγόπυρο(ωμός) σύνθεση ανά 100 γρ.
Ενέργεια/θερμίδες: 217,24 kcal
Πρωτεΐνες: 8,58 γρ.
Υδατάνθρακες: 41,16 γρ.
Λίπη: 3,79 γρ.
